Nieuws
Bezoek aan het graf van onze erflater, Ebel Hero Ebels
Op vrijdag 31 mei reisden zes leden van het curatorium van de Willem de Zwijger-Stichting af naar het Groningse Oldambt, de geboortestreek van Ebel Hero Ebels (1897-1976), de erflater van de Willem de Zwijger-Stichting. Omdat Noordoost-Groningen zeker voor de bestuursleden uit Vlaanderen niet naast de deur is, is besloten er een uitstapje van twee dagen van te maken, met aandacht voor de culturele schatten die de streek te bieden heeft.


De Slag bij Heiligerlee houdt verband met de naam van onze stichting, omdat er bij deze veldslag, die plaatsvond op 23 mei 1568, twee jongere broers van Willem de Zwijger betrokken waren, de graven Lodewijk en Adolf van Nassau. Adolf van Nassau zou bij de Slag van Heiligerlee om het leven komen. Een standbeeld van de Vlaamse beeldend kunstenaar Joseph Geefs, even verderop, herinnert aan zijn dood. De Slag bij Heiligerlee wordt beschouwd als het begin van de Tachtigjarige Oorlog.


Op zaterdag 1 juni werd het bestuur gastvrij ontvangen bij De Graanrepubliek, een landbouwcoöperatie waar goede smaak en gezonde grond voorop staan. De Graanrepubliek – de naam herinnert niet toevallig aan het boek van Frank Westerman, dat zich grotendeels in deze omgeving afspeelt – is ondergebracht in de oude treinremise in Bad Nieuweschans. Het gebouw met zijn fraaie industriële vormgeving huisvest onder meer een whiskeybrouwerij, een bierbrouwerij en een proefbakkerij. Je kunt er ook uitstekend eten! Maar na een inspirerende rondleiding moest er ook flink vergaderd worden.


Na de lunch brachten de aanwezige bestuursleden een bezoek aan de graven van de heer Ebel Hero Ebels en zijn zuster Anna Geertruida Ebels (1910-2000). In een korte toespraak memoreerde de heer Ludo Helsen, bestuursvoorzitter van de Willem de Zwijger-Stichting, het belang van de schenking van de heer Ebels, die zijn volledige nalatenschap bestemde voor het versterken van de banden tussen Nederland en Vlaanderen. De heer Helsen spraak ook zijn bijzondere waardering uit voor Anna Geertruida Ebels, die haar broer vele jaren heeft overleefd maar zijn testament nooit heeft aangevochten. Daarom werd de meegebrachte bloemen bewust op beide graven neergelegd. De vele gesprekken die de bestuursleden deze twee dagen gevoerd hebben, zowel onderling als met de uiterst hartelijke Groningers, maakten op verrassende wijze duidelijk hoeveel Nederland en Vlaanderen historisch en cultureel in gemeen hebben.
Internationale Gespreksdag 2023



Toespraak bij de vieringen van 14 oktober 2023
Er valt dit jaar heel wat te vieren. SASNEV en Biblionef in Pinelands bestaan 25 jaar, het Zuid-Afrikahuis is honderd jaar aan de Keizersgracht gevestigd en de Nederlandse Biblioteek in Kaapstad bestaat zelfs al 110 jaar. Daarom was het op zaterdag 14 oktober feest bij SASNEV. Ludo Helsen, voorzitter van het curatorium van de Willem de Zwijger Stichting, kon er niet bij zijn, maar stuurde onderstaande toespraak.
Ludo Helsen
Festival voor het Afrikaans

Dichteres Antjie Krog treedt tijdens het festival op met haar goede vriend Adriaan van Dis, en spoken word artist Babs Gons, de Nederlandse Dichter des Vaderlands, met dichteres Ronelda Kamfer. Zangeres Amanda Strydom (onder meer bekend van het duet ‘De taal van je hart’ met Stef Bos) keert na tien jaar terug naar Nederland, waar ze in 2007-2014 volle zalen trok met haar aangrijpende en bezielde muziek. Stef Bos gaat muziek maken samen met de Zuid-Afrikaanse zanger en multi-instrumentalist Frazer Barry (in 2018 te zien in de voorstelling Krotoa van het Volksoperahuis). Frazer Barry en de Purmerendse Zuid-Afrikaan Lee-Ursus Alexander zullen ook optreden met de Zwolse rapformatie Brother Till, in een speciaal voor het festival vervaardigde productie vol elektronische muziek, soundscapes en visual arts. Nog een bijzondere productie is Boesak!, een toneelstuk over het leven van de antiapartheidsactivist dominee Alan Boesak, die in de jaren zeventig in Kampen studeerde en in Nederland een belangrijke woordvoerder van de Struggle was. Boesak wordt gespeeld door Marlo Minnaar
, een van de meest getalenteerde jonge Zuid-Afrikaanse acteurs van dit moment. Zaterdag late night is voor topjournalist en stand-up comedian Marianne Thamm.
In memoriam Johan Smeuninx
Op zaterdag 31 januari 2022 vond de uitvaartplechtigheid plaats van Johan Smeuninx. Johan Smeuninx was lid van het curatorium van de Willem de Zwijger-Stichting. Ook was hij de dynamische directeur van de reisafdeling van de Vlaamse culturele vereniging het Davidsfonds, voorzitter van de scouts Diependaal (Winksele) en bestuurslid van de Rotary Club Leuven. Hij was nog in de fleur van zijn leven, nog geen zestig, toen een onmeedogende ziekte hem in zeer korte tijd velde. Hij overleed op 24 december 2022.

Willem de Zwijger-biograaf twee keer in de prijzen
Het curatorium van de Willem de Zwijger-Stichting feliciteert René van Stipriaan met de twee eervolle onderscheidingen, de Libris Prijs voor Geschiedenis en de Biografieprijs, die hem ten deel vielen voor De Zwijger, zijn indrukwekkende biografie over Willem van Oranje.
‘In het rijtje klassieke vaderlandse helden staat Willem van Oranje bovenaan. Veel eigentijdse biografen zouden hem daarom met genoegen van zijn voetstuk hebben gerukt, door zijn slechte daden zo breed mogelijk uit te meten. Maar René van Stipriaan weigert te kiezen tussen ophemelen en debunken. Zijn biografie van de Zwijger is gebalanceerd en plaatst de hoofdpersoon in de context van zijn tijd en milieu. Zo ontstaat het beeld van een ambitieuze edelman die zijn dynastieke belangen verdedigde, en die door diepe dalen ging om zijn doel te bereiken. Een zeldzaam grondig en prettig geschreven boek, dat alle eerdere biografieën over Willem van Oranje overtreft.’
Juryrapport Libris Prijs voor Geschiedenis Tweet

Bij Uitgeverij Waanders verscheen onlangs de bundel Willem van Oranje in brieven. De opstand van 1572. Deze uitgave stond onder redactie van Marianne Eekhout, Ineke Huysman, Henk van Nierop, Judith Pollmann en Johan Visser. In dit boek kijkt de lezer mee over de schouder van Willem van Oranje. Aan de hand van veertig brieven wordt hij gevolgd in het jaar 1572, een keerpunt in de Nederlandse geschiedenis.
Op 1 april in dat jaar nemen de Watergeuzen bij toeval Den Briel in. Terwijl in het westen en noorden steeds meer steden en gewesten zich (noodgedwongen) aansluiten bij zijn opstand, proberen in het oosten en zuiden Oranjes legers steun af te dwingen.
De strijd die in april 1572 met verrassend succes begint, lijkt aan het einde van het jaar vrijwel hopeloos. De brieven, ingeleid door experts, laten zien hoe Oranje probeert Nederlanders voor zich te winnen en misstanden aan de kaak te stellen. De weg naar vrijheid en verdraagzaamheid blijkt weerbarstiger dan de prins had gehoopt.
Willem van Oranje in brieven. De opstand van 1572 | Uitgeverij Waanders | paperback, 256 pag. | € 29,95 | ISBN: 9789462624047
Nieuwe biografie over Willem de Zwijgers tegenstander, Filips II

Over Filips II en over zijn receptie in de loop van de geschiedenis schreef historicus Arnout van Cruyningen het boek De koning van Hispanje, Filips II, verguisd en geëerd. Een boek dat stilstaat bij wie Filips II was, hoe hij terecht kwam op zijn positie als koning en hoe nadien op zijn koningschap werd teruggeblikt.
Lees een recensie van De koning van Hispanje op Biografieportaal.

Taal is toekomst-trofee
Met ondersteuning van de Taalunie lanceert Davidsfonds de Taal is Toekomst-trofee. Het doel is de ondersteuning van initiatieven die het Nederlands promoten en onze taal toegankelijk maken voor iedereen. Het winnende project krijgt een programma op maat uitgestippeld om het een trap hoger te tillen, te professionaliseren en breder te verspreiden in het taalgebied. De trofee is dus geen competitie, het is in de eerste plaats een blijk van waardering voor diegenen die zich inzetten voor het Nederlands.
Via taalistoekomst.be kan je vanaf vandaag innovatieve en creatieve ideeën rond taal nomineren voor de Taal is Toekomst-trofee. De trofee ondersteunt initiatieven die het Nederlands promoten op een warme en aangename manier: geen taalzuivering, geen strenge regeltjes… Klein of groot, helemaal nieuw of onterecht onbekend, dat maakt niet uit. Als de initiatieven maar zoveel mogelijk mensen een geweldige goesting geven in onze taal. Het winnende project krijgt een programma op maat uitgestippeld om het een trap hoger te tillen, te professionaliseren en breder te verspreiden. Taal is Toekomst is een initiatief van Davidsfonds, de Taalunie en Xpair Communication.


Bron: Het accent, de ledenkrant van het Davidsfonds, maart 2022.
Studio SASNEV: Yves T'Sjoen in gesprek met Breyten Breytenbach
Op 19 maart 2022 vond er bij SASNEV, het Suid-Afrikaanse Sentrum vir Nederland en Vlaandere, een prachtige openbare ontmoeting plaats tussen Yves T’Sjoen, hoogleraar Moderne Nederlandse letterkunde aan de Universiteit Gent, en de legendarische Zuid-Afrikaanse dichter Breyten Breytenbach. U kunt dit gesprek hier terugkijken.
Koning neemt eerste exemplaar biografie Willem de Zwijger in ontvangst

De Nederlandse koning Willem-Alexander neemt op dinsdagochtend 16 november in de Kloosterkerk in Den Haag het eerste exemplaar in ontvangst van De zwijger, het leven van Willem van Oranje door cultuurhistoricus René van Stipriaan. De koning wordt de biografie aangeboden door de auteur.
René van Stipriaan deed twintig jaar onderzoek naar het leven van Willem van Oranje. Hij verwerkte nieuwe inzichten en nog onbekende details in het boek, waarover hij tijdens de presentatie spreekt.
Tijdens de bijeenkomst zijn er korte lezingen van schrijver en journalist Geert Mak, emeritus hoogleraar Nieuwe Geschiedenis Henk van Nierop en universitair hoofddocent Europese Studies Yolanda Rodríquez Pérez. Luitist Arjen Verhage en zangeres Henriette Schenk brengen een zestiende-eeuwse versie van het Wilhelmus ten gehore.
Constantijn Huygensprijs voor Peter Verhelst
De Constantijn Huygens-prijs 2021, een van de vijf Haagse literatuurprijzen, is toegekend aan de Vlaamse dichter en schrijver Peter Verhelst (1962), die in 1987 debuteerde met de dichtbundel Obsidiaan. Al eerder ontving hij de Jan Campert-prijs 2008 (voor de bundel Nieuwe sterrenbeelden) en de F. Bordewijk-prijs 2000 (voor de verhalenbundel Tongkat). Daarnaast ontving hij eerder onder andere de Herman de Coninckprijs en de Gouden Griffel.
De Constantijn Huygens-prijs, de jaarlijkse prijs voor een literair oeuvre, bedraagt € 12.000 en wordt op 23 januari 2022 uitgereikt op het festival Winternachten. Het Literatuurmuseum organiseert de toekenning en uitreiking van de Haagse literatuurprijzen.
De jury bestond uit Erica van Boven, Jeroen Dera, Jeannette Smit, Nisrine Mbarki, Aad Meinderts (voorzitter), Sanne Parlevliet, Jan de Roder, Rashif El Kaoui en Sarah Vankerschaever

Overwegingen van de jury:
‘Het lijdt geen twijfel: Peter Verhelst heeft een adembenemend oeuvre. Tongkat, Zwerm, Nieuwe sterrenbeelden, Zing zing, deze zomer nog de bundel 2050. Hij is de verdiende laureaat van de Constantijn Huygens-prijs. En toch: de Vlaming, de dichter, de romancier, jeugdauteur, theaterauteur en zelfs performancekunstenaar zou zich bij die prijs misschien wat ongemakkelijk kunnen voelen. We kennen hem als iemand die zich niet graag binnen de omheining van een label of een genre plaatst, zelfs de publicatie van een werk is een horde, want het betekent dat levend taalmateriaal stolt. Inkt op papier. Opgezet weefsel. Hetzelfde geldt voor zoiets als ‘een oeuvre’. Dat moet volgens Verhelsts poëtica blijven bewegen, blijven herschreven worden, het moet doorbloed. Het is literaire onrust die naar een geheel eigen universum leidt, soms prachtig intuïtief, soms donker, kritisch en pulserend. Op deze manier moet de toekenning van deze Constantijn Huygens-prijs ook gezien worden: niet als een bevestiging van wat is geweest, maar als een bekroning van de volgehouden inspanning van Peter Verhelst om te blijven zoeken naar alles wat zou kunnen zijn.’
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.